
Jurisprudentie
BE9086
Datum uitspraak2008-07-23
Datum gepubliceerd2008-08-25
RechtsgebiedCiviel overig
Soort ProcedureEerste aanleg - enkelvoudig
Instantie naamRechtbank 's-Gravenhage
Zaaknummers298457 / HA ZA 07-3465
Statusgepubliceerd
Datum gepubliceerd2008-08-25
RechtsgebiedCiviel overig
Soort ProcedureEerste aanleg - enkelvoudig
Instantie naamRechtbank 's-Gravenhage
Zaaknummers298457 / HA ZA 07-3465
Statusgepubliceerd
Indicatie
KPN, als rechtsopvolgster van Planet Internet BV, is toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst van Planet Internet BV met eiseres en is op deze grond aansprakelijk voor de schade die eiseres daardoor heeft geleden met dien verstande dat deze aansprakelijkheid niet geldt voor het ontbreken van de ADSL-verbinding in de periode van 13 september 2005 tot 20 september 2005.
Uitspraak
vonnis
RECHTBANK 'S-GRAVENHAGE
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 298457 / HA ZA 07-3465
Vonnis van 23 juli 2008
in de zaak van
de besloten vennootschap
UITZENDBUREAU A-TEAM B.V.,
gevestigd te Eindhoven,
eiseres,
procureur mr. E. Grabandt,
advocaat mr. I.E. van Galen te Eindhoven,
tegen
de besloten vennootschap
KPN B.V.,
gevestigd te 's-Gravenhage,
gedaagde,
procureur mr. H. Ferment,
advocaat mr. M.M. de Koning te Rotterdam.
Partijen worden hierna A-Team en KPN genoemd. In de hierna te noemen dagvaarding is als gedaagde vermeld: de naamloze vennootschap Koninklijke KPN NV. Met instemming van beide partijen is in deze procedure als gedaagde opgetreden KPN.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 30 oktober 2007;
- de akte ter rolle van 7 februari 2008, waarbij A-Team akte heeft gevraagd van het feit dat als de gedaagde in deze procedure optreedt de besloten vennootschap KPN BV (en niet de gedagvaarde naamloze vennootschap Koninklijke KPN NV);
- de conclusie van antwoord, van 20 februari 2007;
- het tussenvonnis van 5 maart 2008, waarbij een comparitie van partijen is bevolen;
- het proces-verbaal van comparitie van 1 juli 2008, waarin melding is gemaakt van de akte van eiswijziging van diezelfde datum.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. A-Team exploiteert een uitzendbureau. Zij heeft, op naam van haar directeur [directeur] (maar ten behoeve van zichzelf), sinds 2002 een overeenkomst met KPN (toen geheten KPN Telecom BV) op grond waarvan KPN één of meer telefoonaansluitingen aan A-Team levert en in stand houdt. Op deze overeenkomst zijn van toepassing de 'Algemene Voorwaarden voor de vaste telefoondienst' van KPN.
2.2. A-Team heeft in 2002 tevens een overeenkomst gesloten met de toenmalige vennootschap Planet Internet BV (hierna ook: Planet Internet). Deze overeenkomst voorzag in een ADSL-aansluiting (met toegang tot internet en e-mail) ten behoeve van A-Team. Op deze overeenkomst zijn van toepassing de 'Algemene Voorwaarden ADSL'. Deze worden hierna aangeduid als de AV Planet Internet.
2.3. Artikel 1 ('Begripsomschrijvingen') onder 13 van de AV Planet Internet omschrijft het begrip 'Overeenkomst' als volgt:
'de Overeenkomst tussen Planet Internet en een Gebruiker [zijnde A-Team, toevoeging van de rechtbank] op grond waarvan door Planet Internet een Aansluiting op de Dienst ter beschikking wordt gesteld.'
Artikel 12 van de AV Planet Internet luidt, voor zover thans van belang:
'1. Planet Internet is nimmer aansprakelijk voor schade die Gebruiker lijdt door tekortkomingen van Planet Internet bij de uitvoering van de Overeenkomst.
2. Schade als bedoeld in lid 1, welke naar het oordeel van de Gebruiker veroorzaakt is door grove schuld of opzet van Planet Internet, dient zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen 30 (dertig) dagen na ontstaan daarvan [...] aan Planet Internet te zijn gemeld. [...]
[...]'
2.4. Op 10 augustus 2005 heeft A-Team aan KPN opdracht gegeven tot verhuizing van de telefoonaansluiting en de ADSL-aansluiting op haar toenmalige adres [adres] te Eindhoven naar het adres [adres 2] te Eindhoven. Met een brief van 29 augustus 2005 heeft KPN aan A-Team het volgende bericht:
'Bedankt voor uw opdracht bij KPN. Zoals op 10 augustus 2005 met u is afgesproken, ontvangt u hierbij een bevestiging van de afspraken.
Met name vraag ik uw aandacht voor de uitvoeringsdatum. Deze staat vermeld in de bijlage bij het onderdeel Uitvoering.
[...]'
De bij deze brief gevoegde 'opdrachtbevestiging' vermeldt onder het kopje 'Uitvoering' als datum van 'Start uitvoering' tweemaal 13 september 2005, namelijk bij 'Huidige lokatie' en bij 'Verhuis lokatie'.
2.5. Met een brief van 30 augustus 2005 heeft KPN aan A-Team het volgende bericht:
'KPN heeft opdracht gekregen om uw telefoonaansluiting met ADSL van KPN te verhuizen. De aanleg van uw ADSL verbinding gebeurt op dezelfde dag als de aanleg van de telefoonaansluiting. Uw ADSL aansluiting wordt op 05-09-2005 op het oude adres buiten dienst gesteld.
[...]
Zodra de aanleg van uw ADSL van KPN verbinding is uitgevoerd krijgt u hiervan een schriftelijke bevestiging. KPN informeert Planet Internet over uw verhuizing. Omdat u verhuist kan het zijn dat Planet Internet u een nieuw IP-adres toewijst. In dat geval informeert Planet Internet u over de bijzonderheden.
[...]'
2.6. Met een brief van 14 september 2005 heeft KPN aan A-Team het volgende bericht:
'KPN heeft op 14 september 2005* uw verhuisopdracht uitgevoerd. Dit betekent dat u vanaf die datum op het nieuwe adres weer gebruik kunt maken van uw ADSL-verbinding van KPN.
[...]
* Deze datum is indicatief, er kunnen geen rechten aan worden ontleend.'
2.7. Op 13 september 2005 heeft een monteur van KPN tijdens het gereedmaken van de verhuizing van de telefoonaansluiting van het oude naar het nieuwe adres geconstateerd dat er nog geen ADSL-signaal was. Na telefonisch contact met KPN en met Planet Internet heeft hij aan A-Team meegedeeld dat de verhuizing bij Planet Internet wel bekend was, maar dat de lijn niet gereedgemaakt was voor ADSL. Dit probleem zou volgens de monteur binnen drie dagen zijn opgelost.
2.8. Ondanks meermalen herhaalde latere contacten van A-Team met KPN en met (de helpdesk van) Planet Internet, en ondanks nadere toezeggingen dat het probleem binnen 24 uur of binnen enkele dagen zou zijn opgelost, was vier weken na 13 september 2005 op het nieuwe adres van A-Team de ADSL-verbinding nog niet tot stand gebracht. Na een vooraankondiging terzake heeft A-Team op 10 oktober 2005 aan Planet Internet bericht te zullen overgaan naar een andere provider indien het probleem niet binnen één dag zou zijn opgelost. Daarop kreeg zij als antwoord dat een opzegging met onmiddellijke ingang niet mogelijk was.
2.9. A-Team heeft op 10 oktober 2005 aan een andere provider verzocht een ADSL-verbinding voor haar tot stand te brengen. Dit laatste is op 13 oktober 2005 gelukt. Met een brief van 19 oktober 2005 heeft Planet Internet aan A-Team bericht dat zij 'uit coulance' het abonnement van A-Team per direct heeft beëindigd.
2.10. Met een brief van 24 oktober 2005 heeft A-Team een schriftelijke klacht over het gebeurde aan KPN voorgelegd. Hierin heeft zij een uitvoerig relaas gegeven van de vele meldingen aan Planet Internet van het probleem met de ADSL-aansluiting. Zij vermeldt onder meer dat haar na herhaalde telefoontjes is meegedeeld dat het probleem hierin school dat haar IP-adres aan een andere klant was toegekend. De brief houdt verder onder meer het volgende in:
'Er zijn kortom verschillende problemen verteld, verschillende beloftes gedaan, verschillende oplossingsdatums genoemd en op de dagen voordat we hebben vernomen dat eigenlijk het een dubbel IP probleem was, heeft er hier 4 dagen lang een monteur gestaan om het probleem op te lossen.'
In deze brief maakt A-Team jegens KPN aanspraak op een vergoeding van de door haar geleden schade als gevolg van het ontbreken van de ADSL-aansluiting in de periode van 13 september 2005 tot 13 oktober 2005. Zij begroot deze schade op € 53.048.
2.11. Met een brief van 22 november 2007 heeft KPN haar aansprakelijkheid voor vergoeding van schade van de hand gewezen. Deze brief houdt onder meer het volgende in:
'Bij het verhuizen van een ADSL-Verbinding zijn twee partijen betrokken; KPN die ervoor zorgt dat de noodzakelijke technische werkzaamheden worden uitgevoerd en dat de verbinding werkend wordt opgeleverd en de Internet Provider die ervoor zorgt dat via de nieuw aangelegde verbinding toegang tot het Internet mogelijk is. De verhuizing van een ADSL-verbinding verloopt via een grotendeels geautomatiseerd proces. Nadat KPN in de telefooncentrale de technische werkzaamheden heeft uitgevoerd gaat er een signaal naar de Internet Service Provider die er vervolgens voor dient te zorgen dat uw unieke IP-adres wordt gekoppeld aan de nieuw aangelegde ADSL-verbinding op de telefoonaansluiting. Deze koppeling maakt het mogelijk dat u toegang tot het Internet krijgt. Mij is gebleken dat de koppeling van deze gegevens weliswaar is uitgevoerd, maar dat er desondanks geen verbinding met het Internet tot stand kwam. Dit omdat door onbekende oorzaak uw IP-adres reeds was uitgegeven. De Internet Service provider is verantwoordelijk voor het toekennen van IP-adressen. Het is mij niet duidelijk geworden hoe een en ander heeft kunnen gebeuren.
Wel is mij duidelijk geworden dat u veel moeite heeft moeten doen de kwestie die aandacht te laten krijgen die deze verdient. Uiteindelijk kon u via de bewuste ADSL-verbinding vanaf 30 september 2005 het Internet bezoeken. [...]
[...] De opdracht die u KPN heeft gegeven met betrekking tot de verhuizing van de telefoonaansluitingen is door KPN overeenkomstig deze afspraak uitgevoerd. Dat geldt eveneens voor de verhuizing van de ADSL-verbinding, deze is op De overeengekomen datum van 13 september 2005 door KPN werkend gerealiseerd. Planet Internet dient vervolgens de toegang tot het Internet voor u te realiseren. Dit is hen niet onmiddellijk gelukt. De schade die u hierdoor kennelijk heeft geleden dient u dan ook te verhalen op Planet Internet. KPN is in deze kwestie geen partij. [...]'
2.12. KPN is de rechtsopvolgster van Planet Internet BV.
3. Het geschil
3.1. Na wijziging van haar eis vordert A-Team, samengevat:
a. te verklaren voor recht dat KPN toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst van partijen en op grond daarvan aansprakelijk is voor de schade geleden door A-Team;
b. KPN te veroordelen tot vergoeding van de door A-Team geleden schade, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met de wettelijke rente;
c. KPN te veroordelen in de kosten van deze procedure.
3.2. A-Team legt hieraan, kort gezegd, het volgende ten grondslag. KPN is toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst tussen haar en A-Team met betrekking tot de verhuizing van de telefoon- en de ADSL-aansluiting van het oude naar het nieuwe adres. Deze tekortkoming betreft de ADSL-aansluiting. A-Team heeft hierdoor schade geleden, waarvoor KPN aansprakelijk is. De schade omvat gederfde omzet, onvervulde vacatures, leegloop van haar personeel en kosten in verband met de overstap naar een andere provider. Volgens A-Team is artikel 12.2 van de AV Planet Internet niet van toepassing in de verhouding tussen haar en KPN. Indien dit artikel wel toepasselijk is, kan KPN daarop geen beroep doen, nu de verhuisovereenkomst niet voldoet aan het begrip 'overeenkomst' zoals gedefinieerd in artikel 1 onder 13 van de AV Planet Internet.
3.3. KPN voert verweer. Op de (verdere) stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. Nu KPN de rechtsopvolgster is van Planet Internet, is zij verantwoordelijk voor het handelen of nalaten van deze toenmalige afzonderlijke vennootschap. Dit betekent dat het primaire verweer van KPN, dat in beide onderdelen is gebouwd op de stelling dat zij niet verantwoordelijk is voor gedragingen van de (afzonderlijk van haar werkzame) Internet Service Provider, faalt. Mogelijk was KPN in het verleden niet aansprakelijk voor gedragingen van Planet Internet, maar beide vennootschappen dienen nu te worden vereenzelvigd.
4.2. Het thans te bespreken subsidiaire verweer van KPN houdt het volgende in. Er is geen afzonderlijke verhuisovereenkomst tot stand gekomen. De verhuizing van de ADSL-aansluiting viel voor het hier aan de orde zijnde gedeelte binnen de Planet Internet Overeenkomst (de basisovereenkomst van A-Team met Planet Internet) en de daarmee samenhangende AV Planet Internet. Toepasselijk is dus artikel 12 lid 1 van de AV Planet Internet. Dit artikellid sluit aansprakelijkheid voor een tekortkoming van Planet Internet (thans dus KPN) uit. KPN betwist dat hier sprake is geweest van opzet of grove schuld van Planet Internet, zoals bedoeld in artikel 12 lid 2 AV Planet Internet.
4.3. Terecht stelt KPN dat de verhuizing in dit opzicht wordt beheerst door (de toepasselijke bepalingen van) de basisovereenkomst van A-Team met Planet Internet. Binnen deze basisovereenkomst is de ADSL-aansluiting tot stand gebracht op een ander adres (met de daarbij behorende verhuizing). Voor de verhuizing is een afzonderlijke opdracht verleend. Deze opdracht plaatste de mutatie echter niet buiten de basis-overeenkomst, die is blijven doorlopen. A-Team heeft geen feiten aangevoerd die tot een andere conclusie kunnen leiden. Toepasselijk zijn dan de AV Planet Internet, met inbegrip van artikel 12 van deze algemene voorwaarden. Ook op dit punt heeft A-Team geen feiten gesteld die in andere richting wijzen. Nu de verhuizing van de ADSL-aansluiting, in elk geval ten dele, onder de basisovereenkomst met Planet Internet viel, wordt A-Team niet gevolgd in haar stelling dat de 'verhuisovereenkomst' buiten het begrip 'Overeenkomst' van de AV Planet Internet valt.
4.4. Onderdeel a van de vordering van A-Team strekt tot de verklaring voor recht dat KPN toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst van partijen en op grond daarvan aansprakelijk is voor de schade van A-Team. KPN heeft niets gesteld waaruit kan volgen dat zij (als rechtsopvolgster van Planet Internet) niet is tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst van A-Team met Planet Internet. De kern van het geschil wordt gevormd door de vraag of KPN aansprakelijk is voor de schade. Wat dit laatste betreft stelt de rechtbank vast dat (niet in geschil is dat) het ontbreken van de ADSL-aansluiting het gevolg is geweest van een toerekenbare tekortkoming van Planet Internet/ KPN. Voorts is alleszins aannemelijk dat A-Team schade heeft geleden doordat zij gedurende een maand verstoken is gebleven van de ADSL-verbinding. KPN heeft dit op zichzelf ook niet betwist.
4.5. Op grond van de (hoofd)regel van artikel 12 lid 1 AV Planet Internet is KPN niet aansprakelijk voor de schade van A-Team. Voor zover thans van belang, bestaat hierop één uitzondering, namelijk indien de schade - zoals lid 2 van genoemd artikel bepaalt - is veroorzaakt door grove schuld of opzet van Planet Internet (KPN). Onderzocht moet dus worden of deze uitzondering zich hier voordoet.
4.6. Hierbij is het volgende van belang. Als onweersproken staat vast dat A-Team - zoals ook alleszins voor de hand lag - vanaf de eerste dag waarop zij de ADSL-aansluiting miste, en bij herhaling, contact heeft opgenomen met personeel van KPN en van Planet Internet. Vast staat ook dat haar bij die vele contacten tal van toezeggingen zijn gedaan die steeds niet zijn waargemaakt. Zo heeft zij het ook, met opgave van de namen van meer dan tien medewerkers van KPN/Planet Internet, beschreven in haar klachtbrief van 24 oktober 2005. KPN heeft de mededelingen die A-Team hierover op dit punt heeft gedaan, niet tegengesproken. Dit is niet gebeurd in haar schriftelijke reactie van 22 november 2005 (waarin zij alleen voor zichzelf heeft gesproken en niet tevens voor Planet Internet) en evenmin in de conclusie van antwoord in dit geding (waarin zij tevens voor haar rechtsvoorgangster Planet Internet optreedt). KPN heeft niets concreets gesteld over hetgeen Planet Internet heeft gedaan om het probleem op te lossen. Dit had wel op haar weg gelegen om te doen. Onder deze omstandigheden komt de rechtbank tot het oordeel dat hier sprake is geweest van grove schuld van Planet Internet (thans KPN), niet aan het ontstaan van het probleem dat de schade heeft veroorzaakt, maar aan het voortduren van de situatie waarin A-Team niet over de aansluiting kon beschikken en daardoor schade heeft geleden. Bij dit een en ander plaatst de rechtbank nog twee opmerkingen. Van belang is in de eerste plaats dat Planet Internet/KPN noch binnen de termijn van de vier weken waarin de ADSL-aansluiting heeft ontbroken, noch nadien (en zelfs niet in deze procedure), heeft gesteld hoe lang de heraansluiting nog op zich zou hebben laten wachten als A-Team de overeenkomst niet met onmiddellijke ingang zou hebben beëindigd. Vermelding verdient voorts dat de opvolgende internetprovider van A-Team binnen drie dagen een alternatieve aansluiting tot stand heeft gebracht. KPN heeft niets gesteld waaruit kan worden afgeleid dat Planet Internet, buiten haar schuld, niet in staat was geweest om het probleem binnen een zelfde termijn te verhelpen. Ook hier geldt dat het op de weg van KPN had gelegen om dit te doen.
4.7. Onder deze omstandigheden komt aan KPN geen beroep toe op de uitsluiting van aansprakelijkheid op grond van artikel 12 lid 1 AV Planet Internet. Hierbij dient wel een beperking te worden aangebracht. Uit het onder 4.6 vermelde volgt dat de grove schuld van Planet Internet/KPN ziet op het voortduren van de situatie die schade heeft veroorzaakt. De rechtbank neemt, naar redelijkheid en billijkheid, aan dat hiervan sprake was na verloop van één week na de verhuisdatum. De aansprakelijkheid van KPN omvat in dit opzicht dus de schade die A-Team heeft geleden doordat zij vanaf 20 september 2005 verstoken is geweest van de ADSL-aansluiting van Planet Internet.
4.8. Met inachtneming van deze beperking is onderdeel a van de vordering toewijsbaar. Toewijsbaar is ook onderdeel b, dat strekt tot verwijzing naar een schadestaatprocedure. Zoals vermeld, is het immers alleszins aannemelijk dat A-Team door het ontbreken van de ADSL-verbinding schade heeft geleden. KPN heeft de omvang van de door A-Team gestelde schade betwist, maar die betwisting komt aan de orde in de schadestaatprocedure.
4.9. De vordering van A-Team wordt dus grotendeels toegewezen. Bij deze uitkomst past een kostenveroordeling ten laste van KPN.
5. De beslissing
De rechtbank
5.1. verklaart voor recht dat KPN, als rechtsopvolgster van Planet Internet BV, toerekenbaar is tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst van Planet Internet BV met A-Team en op deze grond aansprakelijk is voor de schade die A-Team daardoor heeft geleden, met dien verstande dat deze aansprakelijkheid niet geldt voor het ontbreken van de ADSL-verbinding in de periode van 13 september 2005 tot 20 september 2005;
5.2. veroordeelt KPN tot vergoeding van de schade die A-Team, binnen de grenzen van het onder 5.1 vermelde, door de tekortkoming heeft geleden, welke schade, vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf de dag van de dagvaarding, nader dient te worden opgemaakt bij staat en te worden vereffend volgens de wet;
5.3. veroordeelt KPN in de kosten van dit geding aan de zijde van A-Team gevallen en tot aan deze uitspraak begroot op € 904 voor salaris van de procureur en op € 335,31 voor verschotten;
5.4. verklaart deze veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad;
5.5. wijst hetgeen meer of anders is gevorderd af.
Dit vonnis is gewezen door mr. H.F.M. Hofhuis en in het openbaar uitgesproken op
23 juli 2008.